Janet Bouwmeester

Ziekelijk Gelukkig

'nee' zeggen

Nee zeggen als je wel graag wilt

door Reageer

nee zeggen

Nee zeggen vinden de meeste mensen al best moeilijk als het gaat om dingen waar we geen zin in hebben. We willen andere mensen niet teleurstellen en we willen graag aardig gevonden worden. Als je nee moet zeggen tegen situaties waar je wel heel veel zin in hebt, dan wordt het nog lastiger want dan stel je met die ‘nee’ niet alleen andere mensen teleur (in jouw hoofd) maar ook jezelf.

Of je iemand teleurstelt met je nee weet je van te voren niet. Dat is een aanname die we doen op basis van onze eerdere ervaringen. We gaan ervan uit dat als mensen ons iets vragen, ze er sowieso op hopen dat je ja zegt. Maar ja zeggen terwijl je eigenlijk nee bedoelt zou net zo teleurstellend kunnen zijn voor de ander als gewoon nee zeggen. Mensen die ergens geen zin in hebben en tegen hun zin ja zeggen zijn namelijk onoprecht en vaak minder gezellig als ze iets tegen hun zin doen. Bovendien kun je ze nu minder goed vertrouwen. Ze zeggen toch wel ja. Ja zeggen omdat iets “zo hoort” (dat is een mening) of in het kader van ‘investeren in de relatie’ is een vorm van zelfmutilatie, zegt psycholoog Jan Geurtz in de podcast Eindbazen (afl. 175). Je snijdt een stukje van jezelf af om die relatie in stand te houden. Daarmee maak je jezelf minder echt. En hoeveel concessies wil je doen voordat je er een keer genoeg van hebt?

Bij omgaan met chronische ziekte loop je er al snel tegen aan dat altijd maar ja zeggen tegen alles gewoon niet meer gaat. Of je nou oprecht ja zou willen zeggen of er helemaal geen zin in hebt. Je hebt daarvoor te weinig energie en/of teveel pijn en bent gedwongen keuzes te maken.

De “ziektekaart”

Als je ergens geen zin in hebt, is pijn of moeheid een goed excuus. Dat hebben de meeste gezonde mensen (na een tijdje) ook wel door. Daarom kun je dus beter oprecht blijven en alleen de “ziektekaart” spelen als die echt opgaat.

Je komt ook situaties tegen waarin je wel echt dolgraag wilt. Als je te vaak de ziektekaart hebt gespeeld, dan geloven mensen je soms niet meer in die situaties. “Ik heb echt heel veel zin maar ik ben veel te moe…” “Ja, dat zei je de afgelopen 10 keer ook…” Daarom kun je beter eerlijk en oprecht blijven.

Ik merk dat ik de afgelopen jaren veel vaker moeheid en pijn heb aangehaald als reden om iets niet te doen. In de eerste helft van de periode dat ik nu ziek ben, speelde mijn gezondheid amper een rol in of ik ja of nee tegen iets zei. Naarmate mijn situatie verslechterde (door veel opvlammingen) wil ik wel maar denk ik gewoon echt niet te kunnen door de heftige pijn en het mini beetje energie dat ik vaak heb. Of het altijd zo is dat ik het niet kan, dat weet ik natuurlijk niet. Ook dat is een aanname. Het is gebaseerd op mijn ervaringen van de afgelopen tijd.

“Party pooper”

Ik voel me best vaak een “party pooper” als ik nee zeg, ook omdat ik juist zo graag wil. Dat zo graag willen maakt het nee zeggen echt 10x moeilijker. Ik moet dan een leuk iets missen en daarnaast heb ik te maken met een flinke zelfafwijzing naast natuurlijk de afwijzing die ik vrees van degene tegen wie ik nee zei.

De afgelopen zomermaanden werd ik hier extra veel mee geconfronteerd. Op basis van de adviezen van mijn artsen beslis ik wat voor mij wel of niet verstandig is om te doen. En de meeste dingen waren gewoon niet verstandig. En hoe ik ook nadacht en met andere betrokkenen brainstormde over alternatieven, die waren er regelmatig niet dus dat resulteerde in veel nee’s en teleurgestelde mensen. Dat snap ik. Lang was ik vooral bezig met de gevoelens van die mensen want ik ben een “people pleaser” (ik maak het anderen graag naar de zin) maar nu ging mijn gezondheid echt voor. Het risico was te groot.

Zelf het meest geraakt worden

Pas na een paar weken van dit soort dingen zag ik in dat ik zelf het meest geraakt werd. Ik was namelijk degene die en de leuke dingen miste (de meeste andere mensen konden iets in dezelfde trant met wel iemand anders doen, helaas dan niet met mij maar dat is dan maar even zo) en mezelf keihard veroordeelde. Dubbel rot.

Nu besef ik dat het toch fijn is dat andere mensen aan me denken en me dus toch vragen (ondanks dat ze vaak toch al wel weten dat het antwoord nu nee is), dat ik niks aan hun gevoel kan doen behalve het te accepteren zoals het is en dat ik het voor mezelf niet nog ingewikkelder moet maken dan het is. Het is gewoon rot als je nee moet zeggen tegen iets dat je wel graag wilt. Neem voor je uit automatisme nee zegt wel een moment (of een paar uur) om er echt over na te denken of je nee zegt. Veroordeel jezelf dan daarna niet ook nog eens maar troost je met een fijne gedachte, iets lekkers (niet zo vaak doen als ik dat doe, haha) of iets leuks in het vooruitzicht dat wel kan. Doe ook een tegenvoorstel dat voor jou wel lukt. Dan heb je allebei toch nog dat goede gevoel.

Hoe doe jij dit? Ben je vaak gedwongen nee te zeggen? En neem je jezelf dat ook kwalijk?

Niets moet

door Reageer

grijns

Het komt jou vast ook bekend voor: van alles ‘moeten’ van jezelf. En teleurgesteld zijn als het weer niet is gelukt, ook al had je jezelf overvraagd als je het wel gedaan had. Ik ben inmiddels al weken bezig met het updaten van mijn website. Het nog steeds is het verre van klaar. Iedere dag neem ik me voor een aantal flinke stappen verder te komen maar meestal valt het me tegen hoe ver ik uiteindelijk ben opgeschoten. En gisteren hoorde ik mezelf voor het eerst zeggen: ‘Wat maakt het ook uit?’ En toen vroeg ik me af: ‘Maakt het ook uit?’ Nee, eigenlijk niet. Waarschijnlijk ben ik de enige die zich er druk om maakt. En of het nu vandaag af is of volgende week of over een half jaar? Ach, kan het wat schelen? Dat ik soms wat doe en dat dat me een goed gevoel geeft, dat is eigenlijk veel belangrijker. We moeten vaak zoveel en we vragen ons veel te weinig af: ‘Moet dat wel echt?’ en ‘Wie doe ik daar nu echt een plezier mee?’

Ik laat mijn website en mijn plannetjes lekker voor wat ze zijn. Volgende week zijn ze er ook nog wel. Het komt zoals het komt *tevreden grijns*

 

 

Aandacht voor jezelf

door Reageer

aandacht voor jezelf

In de drukte van de gemiddelde dag vergat ik heel vaak een moment van bewuste rust te nemen. Toen ik nog volledige werkweken werkte, had ik het vaak zo druk dat ik amper tijd had om te eten (op sommige dagen werden het uit nood kant-en-klaarmaaltijden) en bedacht ik me op zondagavond – voor aanvang van weer een nieuwe werkweek – dat ik pas weer iets voor mezelf zou kunnen doen op woensdagavond. Ten minste … als er dan niet iets ‘belangrijker’ tussendoor kwam. Na het werken, de reistijd en de maaltijden had ik afgesproken met vrienden, ging ik naar het theater of naar de bios en volgde ik cursussen. Toegegeven: die dingen doe je wel voor jezelf en je kiest er ook zelf voor maar ik ervaarde het tegelijk ook als geen moment voor mij (en met mij) alleen hebben. Ook dat hebben we nodig om ons op te laden en goed te kunnen leven!

Nu ik werk als zelfstandige en noodgedwongen maar een paar uur per week, heb ik een veel betere balans gevonden tussen zelf-tijd en overige tijd. Ook al heb ik het gevoel dat ik door mijn chronische ziekte maar 1/3de van de tijd heb van een fysiek gezond persoon.
Ook al schreeuwen onze geest en ons lichaam soms nog zo hard naar ons, toch geven weinig mensen echt gehoor aan de vraag om meer ontspanning, meer aandacht voor jezelf. Terwijl de consequenties van het negeren zo groot zijn … je geniet minder van je leven. Bijna alle dingen worden routine: ‘je moet erdoorheen’. ‘Zo is het nu eenmaal’ of ‘Als ik straks vakantie heb, verandert het wel …’. Je raakt misschien gedemotiveerd, gedeprimeerd … misschien voelt het zelfs alsof je een burn-out krijgt. Dat kan ook als je niet goed voor jezelf zorgt.

Hoe doe je dat? Aandacht aan jezelf schenken? Dat weten we eigenlijk heel goed, maar door de routine  van ons huidige drukke leven lijken we soms te zijn verleerd waar we echt van kunnen genieten. Aandacht voor jezelf wordt dan al snel een wijntje bij het eten of een Bon Bon Bloc terwijl je de ene na de andere aflevering van je favoriete tv-serie vanavond mag kijken als beloning voor je drukke werkweek. Maar van tv-kijken laden we geestelijk niet op en het eten en drinken van chocola en wijn geven een tijdelijke kick maar helpen niet op de lange termijn. Bovendien zijn beide ook niet echt goed voor je 🙁

Dus de TV gaat uit, het stuk Bon Bon Bloc wordt ingewisseld voor een stukje kwalitatief goede (minimaal 72% cacao) chocola en jij gaat bedenken waar je echt van geniet en waar je van tot rust komt. Wat geeft je het gevoel dat leven ook echt genieten kan zijn?
Om je op weg te helpen … in de foto hierboven zie je de Flow en de Happinez. Twee bladen waar ik ultiem mee kan ontspannen. Flow geeft me vervolgens weer talloze creatieve ideeën waardoor ik ga waterverven, iets maak van klei of lekker in de keuken pruts met chocola en dadels (heel meditatief!). Misschien brengt wandelen  je wel tot rust, of crossen door de bossen op je mountainbike. Wie weet is het fotografie, of het opgaan in het boeken of verzinnen van je volgende vakantiereis, lezen in oude dagboeken, naar een lezing of expositie, voorlezen aan kinderen in de bieb of wroeten met je vingers in de aarde? Laat de andere dingen voor wat ze zijn op een aantal momenten in de week, noteer de afspraak die je maakt met jezelf in je agenda (met een suggestie voor wat je wilt gaan doen zodat je er echt naar uit kunt kijken) en doe het dan ook.

In het begin zal die stem misschien herhaaldelijk zeggen dat je aan het niksen bent, dat je nog 1001 dingen moet doen, dat je kinderen eerst aandacht verdienen en dan pas jij, dat je man eigenlijk ook wel eens wat aandacht verdiend … dat zal allemaal best – in jouw hoofd – maar als jij nu meer aandacht aan jou gaat besteden, word je een zoveel leukere persoonlijkheid. Je zit beter in je vel, je merkt dat je geniet van de kleine dingen, je irriteert je minder, je wordt beter in ‘nee’-zeggen,  en omdat je het belang van je grenzen ziet maak je ook meer tijd voor jou: oplaadtijd, aandachtstijd, zelf-tijd.

“Dat doe ik wel even”

door Reageer

Over teveel verantwoordelijkheidsgevoel

 

DSC_1107

 

 

 

 

 

 

   

 

 

 

 

 

 

 

 

Je collega’s lukt het niet. Dat hebben ze je net duidelijk gemaakt. Maar het moet morgen wel af. Ook in jouw agenda is geen leeg plekje meer. In eerste instantie zeg je niks. Je denkt na … als het niet af is, voelt dat ook niet goed. Het is immers ook jouw verantwoordelijkheid? Dan moet jij het maar doen en zonder het met zoveel woorden te zeggen, regel jij het klusje waar niemand aan toe kwam. Of wilde komen. Herken je dit?

Vooral eerstgeborenen en enig kinderen schijnen nogal eens last te hebben van een veel te grote dosis verantwoordelijkheidsgevoel. Voor naasten en collega’s is dit fijn om te weten: als er niets gebeurt, dan regelt zij het wel even. Maar jij draagt de last op je schouders dat je overal en altijd het gevoel hebt dat je een taak af moet maken die anderen verzuimen, omdat je anders niet lekker verder kunt met je leven. Het blijft vaak maar knagen als je het niet doet. Op een gegeven moment kun je zelfs het gevoel krijgen dat als jij niets doet, er helemaal niets gebeurt. Dat is natuurlijk geen realistische gedachte. En bovendien: dat idee heb je misschien zelf in de hand gewerkt.

Zorg er daarom altijd voor dat mensen van wie jij verwacht eventueel misbruik te willen maken van jouw  actieve houding (je baas die liever heeft dat je nog wat onbetaalde overuren maakt bijvoorbeeld, of die luie vriend die liever meedoet dan iets regelt) niet afweten van jouw neiging op het laatste moment klusjes op te knappen die iedereen laat liggen.

En stop er nu mee steeds alles op te knappen! Ik heb mezelf met ingang van vorige maand op een ‘Zeg zoveel mogelijk ‘nee’-dieet’ gezet. Eerst is dat even wennen, als chronische ‘ja’-zegger die vindt dat ze taken op moet knappen als niemand anders daar aan toe is gekomen voor een bepaalde deadline. Maar door meer afstand te nemen en daardoor te beseffen dat er niemand doodgaat als bepaalde dingen niet lukken, wordt het een stuk gemakkelijker en ervaar ik veel meer rust.

En ja, er zijn terugvallen. Die zullen er altijd zijn, maar door eerst een paar tellen na te denken, of een vraag via e-mail een dag te laten bezinken, wint mijn gezonde verstand het toch en besluit ik ‘eerst even niet te handelen‘. Dat kan altijd later nog.
Hoe doe jij dat?