Boekreview Eet Q – Susan Albers

“Eet Q gaat over je kennis over eten en voeding afstemmen op je emoties, zodat je voedselkeuzes kunt maken die jouw doelen ondersteunen. Je hoeft niet altijd het gezondste te kiezen: dat is afhankelijk van hoe je je op dat moment voelt.  Maar met een goede Eet Q verbetert de kwaliteit van je voedselkeuzes, ongeacht hoe je je voelt. Het boek gaat niet over wat je mag eten, of hoeveel. Als je voedselkeuzes maakt op basis van EI, dan gaat het niet om het eten. Het gaat om de gevoelens achter je eetpatronen, eetbuien en voedselkeuzes te herkennen en te onderzoeken.” Dit is zo’n beetje de intro van het boek. Klinkt ingewikkeld, is het niet. Bijna iedereen op deze aarde eet deels emotioneel. Dat is heel normaal en ook niet erg. Het is niet zo fijn als emotioneel eten je leven (en je gewicht) overneemt…

Waar staat Eet Q voor? Emotionele intelligentie (vaardigheden die je helpen je bewust te zijn van je eigen en andermans emoties, en die je helpen ze te begrijpen) + emotie-eten (eten als reactie op emoties, positief of negatief, met als doel die emotie te veranderen) + mindfulness (volledig aanwezig zijn in het moment op een niet-oordelende manier). Met door emoties gedreven eetgedrag baseer  je de keuze of, wat, wanneer en hoeveel je gaat eten deels op hoe je je op dat moment voelt. Dat klonk mij interessant genoeg in de oren om te gaan lezen ter ondersteuning van mijn afvalproces. (Zie ook deze blog.) Ik hou van lekker eten, ik vind vaak dat ik ‘iets lekkers’ heb verdiend, helemaal als ik blij ben, of juist heel sneu (en nee, dan vind ik niet dat een appel ‘iets lekkers’ is ;)) en ik ben een ‘alles-of-niets’-denker: ‘Ach, je hebt nu toch al een stuk chocola gehad, dan maakt het niet meer uit wat je verder nog eet.’ Herken je dat?

Een aantal dingen spraken mij enorm aan in het boek. Zo heb je altijd een beslismoment voor je iets eet. Meestal gaat dit moment aan je voorbij zonder dat je het gadeslaat. Susan laat je dit moment bewust ervaren. Op dat moment moet je tegen jezelf zeggen: ‘Dit is het. Dit is mijn beslismoment.’ Er zijn 2 soorten beslissingen: door emoties gedreven beslissingen en door inzicht gedreven beslissingen. Bij door inzicht gedreven beslissingen (die zijn uiteraard het meest wenselijk) geef gehoor aan wat je voelt. Je laat je leiden door je gevoelens, maar die gevoelens domineren je beslissing niet. Bewustzijn vormt de sleutel tot het verbeteren van je beslissingen. Even ‘mindful pauzeren’ of ‘het pauzeknopje indrukken’ kan je daarbij helpen. Het helpt je:

– Bewust worden van je beslismoment
– Je af te stemmen op wat je voelt en hoeveel honger je hebt
– Rustig te worden, zodat je een duidelijk besluit kunt nemen.

Om rustig te worden, kalmte te ervaren, voor je besluit naar eten te grijpen, zegt Susan dat een goede methode is jezelf met kalmerende woorden toe te spreken:

• Ook dit gaat weer voorbij
• Ik kom erdoorheen
• Ik kan er het beste van maken
• Blijf rustig en ga door.

Als je die woorden maar niks vindt, is ook doelgericht ademhalen is een goede techniek:

• Breng je geest tot rust (deur dicht, telefoon uit, ogen dicht). Richt je op je ademhaling
• Maak contact met je zintuigen. Benoem wat je hoort, proeft, voelt, ziet en ruikt
• Adem langzaam en diep in door de neus
• Tuit je lippen en duw je adem langzaam naar buiten
• Herhaal dit tien keer of langer als je je nog steeds gestresst voelt.
• Neem dan de beslissing.

En als je meer een denker bent, dan kun je verder kijken dan je lekkere trek:
Vraag je af: waar ben je nu? Heeft de trek te maken met de plek waar je bent (keuken, kantine, winkel)? Wat doe je? Zijn er specifieke activiteiten waarvan je altijd trek krijgt?
Hoe voel je je nu? Benoem alleen je belangrijkste gevoel.
Wie is er bij je of ben je alleen?
Heeft dit te maken met je lekkere trek?
Waarom wil je eten?
Wanneer at je voor het laatst iets?
Heb je zin in een verzetje? Ben je overmand door stress? Wil je dat een bepaald gevoel ophoudt?
Een heel praktisch thema in het boek vond ik dilemma’s rond eten oplossen met Eet Q:

1. Je wilt stoppen met snacken, maar dat valt je zwaar ook al weet je dat je genoeg hebt gehad.

Wat pas je toe? IMPULSBEHEERSING

Stel je een auto voor die 60km per uur rijdt en gaat stoppen.
Doe alsof je kijkt naar de snelheidsmeter in die auto die jij bestuurt.
Houdt het beeld vast en haal je voet van het gaspedaal.
Pas nu datzelfde gevoel toe om van ‘dooreten’ naar ‘stoppen’ te gaan. Laat je hand steeds minder snel de chipszak ingaan. Eerst 1x per minuut, dan 1x per 2 minuten en zo verder.

2. Je hebt last van het ‘wat-maakt-het-uit-effect’ (IKIKIKIKIK!!! ;))

Wat pas je toe? FLEXIBILITEIT

Als je merkt dat je zwart-wit gaat denken zoals ‘Ik heb het verpest, nu ga ik maar eten waar ik zin in heb’ ga dan denken op een yoga-manier: breid je mogelijkheden uit.
Stel dat je zin hebt in een milkshake:
Zoek de 2 uitersten waaruit je mag kiezen: Dat mag best en Die mag ik niet hebben.
Beeld je in dat de 2 uitersten op een lijn staan, beiden aan het uiterste eind.
Zoek het middelpunt van die lijn. Een halve milkshake kan ook.
Zoek naar andere mogelijkheden en ontdek dat die ook bestaan.

3. Veranderingen in je eetpatroon maken je kribbig.

Wat pas je toe? OPTIMISME
Blijf hopen op dat verandering mogelijk is.
Visualisatieoefeningen kunnen helpen.
Zoek een rustig moment.
Sluit je ogen en ‘zie voor je’ hoe je de door jou gewenste veranderingen doorvoert. Stel je bijvoorbeeld voor dat je 1 koekje uit de trommel neemt, de trommel sluit en terugzet en vol zelfvertrouwen wegloopt.
Doe dit een paar keer per dag vooral als je je kribbig of verdrietig voelt. Het inprenten van deze beelden in je geheugen kan je helpen je brein te foppen. Het beeld dat je creëert laat je brein nl denken dat je dit al eerder gedaan hebt, daardoor wordt het gemakkelijker het nogmaals te doen.
Ook geeft ze vier manieren om impulseten te overwinnen (ze geeft massa’s tips, dus als je van praktische tips houdt, is dit echt een boek voor jou):

1. Focus op wat je ermee wint, niet op wat je verliest. Richt je op de positieve aspecten van gezond eten (straks past die broek weer).
2. Gebruik stoptekens. Bv een rood bordje. Als je een rood bordje ziet dan stop je met eten.
3. Als je twijfelt, doe dan rustig aan. Passieve woorden zoals rust, ontspan en stop zorgen ervoor dat je minder snel impulsieve beslissingen neemt. Bij enorme trek waarbij je al naar de koelkast loopt, zeg je tegen jezelf: ‘Ontspan maar lekker. Ga maar even op de bank zitten. Je hoeft helemaal niets.’
4. Stel je verwachtingen bij. Kijk nuchter naar wat voedsel eten je echt kan brengen. Je hongergevoel gaat weer over en het genot dat je aan het eten van bepaald voedsel ontleent is zo weer voorbij.

En zorg voor meer helpers in je leven dan remmers. Ik denk dat dit overal voor geldt. Je wilt mensen die je steunen, die het beste met je voor hebben en die je willen helpen. In het kader van dit boek zijn helpers mensen die een gezonde relatie met eten hebben. Hun verstandige eetgewoonten en ontspannen houding over wat er op hun bord komt (en op dat van jou) maken het eenvoudiger om goed te eten. Hun steun kan je helpen af te vallen. Remmers hebben kritiek op de keuzes die je maakt, plagen je ermee of ‘maken zich zorgen’. Mensen die je dwingen te eten,  je voor gek zetten of kritiek leveren op wat je eet kunnen je akelig dwars zitten wanneer je een gezonde relatie met eten wilt krijgen. Hun gedrag kan boosaardig zijn maar soms willen ze je ook gewoon helpen. Bewaak je grenzen. Zeg duidelijk nee. Als remmers je echt pijn doen zit er niets anders op dan het contact te beperken.

 

Nog een laatste tip (want het is natuurlijk niet de bedoeling dat ik het halve boek overtik): Versterk je spieren, versterk je voornemens. Als alleen positief denken niet genoeg oplevert, moet je meer uit de kast halen: je spierkracht. Laat je lichaam en geest samenwerken. Als je het moeilijk vindt ‘nee’ te zeggen tegen iets lekkers, bal dan je vuisten, span je kuitspieren aan en zeg – in jezelf of hardop – NEE!. Doe dit nog een paar keer en voel hoe het voelt als je geest samenwerkt met je lichaam. Dit heb ik getest en voor mij werkt het echt.

Tijdens en vlak na het lezen van het boek vond ik het erg makkelijk me aan mijn afvalmethode te houden. Het boek was daarbij een enorme stimulans. Dit hield ik nadat het uit was ook nog een paar weken vol, maar toen begon ik het te vergeten. Ik heb het boek er weer bij gepakt voor nieuwe motivatie en ik ben voor mezelf de belangrijkste tips op gaan schrijven die ik nu elke keer als ik een terugval heb, ga lezen. Voor mij werkt het. Misschien voor jou ook?

 

 

 

Eet Q – Susan Albers
Gebruik de kracht van emotionele intelligentie om af te vallen
Utrecht, Uitgeverij Ten Have, 2014