Aan het einde van 2017 begon in met lezen in “Hoe overleef je” van Michael Greger en ik was meteen onder de indruk. Ik was het boek tegengekomen in een bestsellerlijst van de Verenigde Staten en toen ik in december in Bristol (GB) was, stond het ook in de top 10 van allerlei boekhandels. Dit weekend las ik het uit en ik heb zojuist het bijbehorende kookboek besteld. Ik heb in het echt al talloze mensen met de feiten uit het boek ‘verveeld’ (sorry!) en nu ga ik jullie, mijn online vrienden, ook nog even vervelen. Nou ja, ik hoop niet dat het vervelen wordt. Ik hoop dat je (enigszins) geboeid raakt, net als ik. Blijf je lezen?
De titel van het boek vind ik best heftig gekozen. In het Engels heet het boek zelfs “How not to die” (Hoe ga je niet dood). Nu vraag je je natuurlijk meteen af: waarvan ga je dood dan?
Filantroop met wens
Greger is afgestudeerd arts en wordt in z’n werk gemotiveerd door z’n oma die op het nippertje ernstige ziekte overleefde door te kiezen voor een plantaardige levensstijl. Hij heeft de website nutritionfacts.org opgezet en gevuld met talloze filmpjes over allerlei plantaardige voedingsmiddelen die wonderen doe voor je lijf zoals kurkuma en groene thee maar ook broccoli, peulvruchten en volkoren granen (havermout!). Die website is een privé project en daar werkt hij vrijwillig aan. Greger zelf verdient niks aan al zijn inspanningen om de wereld aan een plantaardig dieet te helpen. Zelfs de opbrengst van z’n boek stort hij in de website en zijn organisatie. Dat pleit voor hem, wat mij betreft. Niet de zoveelste die aan een nieuwe hype geld probeert te verdienen.
Plantaardig of vegan?
In mijn zoektocht naar een betere gezondheid probeer ik voor (bijna) alles open te staan, maar ik geloof niet alles klakkeloos. Greger’s ruim 500 pagina’s tellende boek pleit in het geheel voor een plantaardige (niet vegan, maar plantaardig dus – al is er hier feitelijk geen verschil maar hij doelt waarschijnlijk op dat veel vegans toch vrij ongezond leven (patat, chips, oreo’s…) en dat is niet de bedoeling) levensstijl en Greger onderbouwt zijn preek met veel (deels gedegen) onderzoek dat pleit voor de plantaardige levensstijl. Uiteraard komt er dan geen onderzoek in voor dat juist zegt dat bijvoorbeeld een eitje op z’n tijd goed is voor de mens. In dat opzicht is het wat eenzijdig belicht.
Pillen versus verse groente
Toch is het mij meer te doen om de kennis over de stoffen in plantaardige producten en het pleidooi voor gezond eten (vooral veel groenten, fruit, peulvruchten, noten, zaden en volkorenproducten) als basis voor een betere gezondheid. Greger legt vele malen uit dat het vaak geen zin heeft voedingsstoffen in de vorm van pillen te kopen. Niet alleen zijn die extreem duur (vergelijk bijvoorbeeld de prijs van kurkuma pillen met de prijs van het poeder dat je overal doorheen kunt doen) maar ook weten wij (de mensheid) vaak niet waarom een bepaald voedingsmiddel zo goed is voor ons en soms wordt dan de verkeerde stof geïsoleerd in een pil. Dit kan het geval zijn bij de werkbare stof in kurkuma. Neem daarom gewoon het echte product. Vaak zal het de combi zijn van stofjes in een groente die zo gezond is voor ons lijf.
Kleurrijk is beter
Het boek is regelmatig saai om te lezen – er wordt heel veel onderzoek aangehaald – maar ik kon er wel iets mee. Zo zegt hij bijvoorbeeld dat als je zoveel mogelijk antioxidanten in je eten wilt, je altijd het kleurrijkste product moet kiezen. Heb je keus uit oranje of rood? Kies de roodste. Groene druif of blauwe druif? Kies de blauwe. Witte kool of rode kool? Je raadt het al 😉
Dagelijks Dozijn
Greger heeft het ‘dagelijkse dozijn’ opgesteld om ervoor te zorgen dat je op een makkelijke manier alles binnen krijgt wat je lijf nodig heeft om gezond te worden of te blijven (zie foto hierboven). Er is vooral veel aandacht voor groenten, die verdeeld zijn over 3 categorieën. Je hebt 1 portie van de kruisbloemige groenten per dag nodig (hieronder vallen o.m. bloemkool en broccoli), 2 porties groene bladgroenten (boerenkool, spinazie, etc.) en 2 porties andere groenten (bv wortelgroenten). Bij fruit zijn vooral bessen erg belangrijk en niet bosbessen maar bramen blijken de grote winnaar qua voedingswaarde. Lijnzaad heeft zijn eigen categorie gekregen en dat komt mede door de omega 3 vetzuren die hierin veelvuldig aanwezig is. Een alternatief voor lijnzaad is bijvoorbeeld walnoten. Bij dranken wordt vooral aangeraden water te drinken, aangevuld met thee (liever geen zwarte thee want die heeft de minste voedingswaarde – groen en wit zijn de winnaars, kruidenthee zoals bijvoorbeeld hibiscus of gember is ook goed) of zelfgemaakte gezonde dranken zonder suiker en zuivel. De laatste categorie is beweging en hiervoor geldt: liever hoe meer hoe beter. Een uur per dag gemiddeld intensief bewegen wordt aangeraden.
Auto-immuunziekten
Begint je hoofd nu te tollen of denk je net als ik: hier kan ik wel iets mee? Auto-immuunziekten worden regelmatig genoemd in het boek en schijnen enorm te kunnen verbeteren als je vooral kiest voor groente, fruit en andere producten uit de natuur. Dat is op zich natuurlijk geen gekke gedachte. We kunnen allemaal beredeneren dat voorverpakte producten, suikers en vette dingen natuurlijk niet echt gezond zijn. Maar de vraagt blijft hoeveel kwaad een ei of een stukje geitenkaas doet.
Conclusie
Zelf heb ik het idee dat ik er iets mee moet. Veel dingen vind ik logisch klinken en ik hou van logisch redeneren. Ik probeer de laatste tijd te minderen met suiker (ik heb denk ik een suikerverslaving) en zowel bij de lunch als bij het avondeten meer groente te eten. Ik eet inmiddels aanmerkelijk minder kaas en yoghurt wissel ik regelmatig om voor soja- of kokosyoghurt. Overigens zegt Greger dat er niks op soja tegen is (ook veel goede eigenschappen) zolang je het met mate eet. Iedere dag lijnzaad en havermout bleken een makkie en ik zoek nu verwoed naar de mooiste en diepste kleuren groente. Ik ga voor: baadt het niet, het zal vast ook niet schaden.